Ο άνθρωπος του μετρό

«Οι πολίτες δε θα έπρεπε να φοβούνται την κυβέρνησή τους. Οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να φοβούνται τους πολίτες τους»

Αυτή είναι η μία από τς δύο φράσεις που έχουν μείνει χαραγμένες στο μυαλό μου από το V for Vendetta – η άλλη είναι το «οι ιδέες είναι αλεξίσφαιρες». Και είναι και η πρώτη φράση που μου ήρθε συνειρμικά στο μυαλό όταν διάβασα ότι ο Ταγίπ Ερντογάν κόβει το Twitter στην Τουρκία.

Εντάξει, ίσως όχι η πρώτη. Αλλά σίγουρα η πρώτη που δεν περιείχε κανένα μπινελίκι.

Γιατί πέρα από τα προφανή που μπορεί να πει κανείς για το έλλειμμα δημοκρατίας, την καταπάτηση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την απόπειρα ασφυκτικού ελέγχου σε πράγματα που από τη φύση τους είναι ανεξέλεγκτα (και καλά κάνουν), δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει ότι ο Ερντογάν φοβάται. Φοβάται, όχι τα μεγάλα συμφέροντα, όχι τις «Μεγάλες Δυνάμεις», όχι κάποιον ψυχάκια που θέλει να τον δολοφονήσει. Φοβάται το λαό του.

Αν αυτό δεν είναι επιτυχία, δεν ξέρω τι είναι. Η σπασμωδική αντίδραση μίας κυβέρνησης που πνίγεται στα σκάνδαλα και αντί να παραιτηθεί φιμώνει ένα ελεύθερο Μέσο για να μη μαθαίνει ο κόσμος για τα σκάνδαλα δεν είναι επίδειξη ισχύος. Είναι επίδειξη αδυναμίας. Και το πόσο αποτυχημένη ήταν αυτή η επίδειξη αποδεικνύεται στην πράξη: Οι Τούρκοι παρακάμπτουν την απαγόρευση του Twitter με τρόπους που ο τεχνολογικά αναλφάβητος Ερντογάν δεν είχε ιδέα ότι μπορούν να υπάρξουν.

Ο Ερντογάν νόμιζε ότι το Twitter είναι τόσο απλό να κλείσει όσο ένα κανάλι: Ότι του βάζεις ένα λουκέτο, του παίρνεις και τον πομπό από τον οποίο εκπέμπει και από τη μια στιγμή στην άλλη πέφτει μαύρο και κανείς δεν ακούει ξανά τίποτα γι’ αυτό.

(οποιαδήποτε ομοιότητα με πραγματικά περιστατικά εντός της ελληνικής επικρατείας κάθε άλλο παρά τυχαία είναι)

Αλλά ευτυχώς δεν είναι τόσο απλό. Ευτυχώς που το Διαδίκτυο δεν είναι εφημερίδα, δεν είναι τηλεοπτικό κανάλι, δεν είναι ραδιόφωνο. Είναι κάτι πολύ πιο μεγάλο, πολύ πιο δυναμικό, πολύ πιο ανεξέλεγκτο. Και όποιος τα βάζει μαζί του, συνήθως χάνει.

Θα μου πεις, πώς είναι «νίκη» για έναν λαό να του επιβάλλονται δικτατορικές αποφάσεις; Ε, είναι μία πύρρειος νίκη. Κερδίζεις, αλλά με απώλειες. Κερδίζεις τη μάχη, αλλά χάνεις προσωρινά την ελευθερία σου, την ισονομία σου, τη φωνή σου, χάνεις πολλά πολύτιμα πράγματα. Όμως όχι μόνο επιβιώνεις, αλλά στην επόμενη μάχη είσαι πιο ισχυρός, και τελικά κάποια στιγμή κερδίζεις. Και τα παίρνεις όλα πίσω και με το παραπάνω – μέχρι, φυσικά, να βρεθεί ο επόμενος τύραννος. Αλλά το γιατί εμφανίζονται πάντα τύραννοι στη ζωή μας είναι μία άλλη ιστορία.

Αυτό που έχει σημασία σήμερα είναι ότι βλέπουμε μία κυβέρνηση να φοβάται τον ίδιο της το λαό. Όπως θα έπρεπε να συμβαίνει με κάθε κυβέρνηση, αλλά δε συμβαίνει.

Ψ for Ψόφο, Ταγίπ.

Έλα μαζί μου απόψε. Θα σε πάω στα ομορφότερα μέρη του κόσμου.

Θα σε πάω στις ομορφότερες παραλίες, να κολυμπήσουμε μαζί πάνω από τους αφανείς τάφους των κακομοίρηδων του κόσμου.

Θα σε πάω σε καταπράσινες πεδιάδες, που τις προστατεύουν συρματοπλέγματα και ηλεκτροφόρα σύρματα.

Θα σε πάω εκεί που ενώνονται και χωρίζονται οι χώρες μεταξύ τους, να μυρίσουμε το αίμα στον αέρα γύρω από τα ναρκοπέδια.

Θα σε πάω σε πλατείες και δρόμους χωρίς ονόματα, να δεις πώς μέσα από τη βρωμιά λάμπουν οι πιο καθαροί άνθρωποι.

Θα σε πάω βαρκάδα σε μυστικές διαδρομές, που μόνο τα φαντάσματα αναγνωρίζουν.

Θα σε πάω στους επίγειους παραδείσους που αναζητούν εκείνοι που γεννήθηκαν στα καζάνια της κόλασης.

Θα σε πάω εκεί που η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία, μέσα σε ένα πυκνό σύννεφο καπνού και ιδρώτα.

Θα σε πάω για πεζοπορία στα μονοπάτια και στα δάση που περνάνε οι βασανισμένες ψυχές για να βρουν ηρεμία.

Θα σε πάω σε μέρη όπου οι ψίθυροι γίνονται κραυγές και σκίζουν τον ουρανό.

Θα σε πάω πέρα από τις οθόνες, εκεί που γεννιέται η ζωή και ο θάνατος που βλέπεις στο γυαλί.

Θα σε πάω να γνωρίσεις τον κόσμο που σε χωράει στα μάτια σου.

Θα σε πάω στα γιγάντια τείχη που ύψωσαν οι άνθρωποι για να προστατευθούν από τους ανθρώπους.

Θα σε πάω στις ζούγκλες που χτίστηκαν στα απομεινάρια των ξεπεσμένων πολιτισμών.

Θα σε πάω, και θα σε αφήσω εκεί. Για να δεις τι ήταν αυτό που δεν ήθελες ποτέ σου να δεις, και να καταλάβεις αυτό που ποτέ σου δεν ήθελες να καταλάβεις.

Ότι οι βασανισμένοι άνθρωποι θα είναι πάντα πιο αξιοπρεπείς από τους βασανιστές τους, και πιο ανθρώπινοι από αυτούς που δε βασανίστηκαν ποτέ στη ζωή τους.